(Güncelleme: Eğer bu analizde kullandığımiz seçim beyannamelerinde kendi aramalarınızı yapmak isterseniz politik arama motorunu kullanabilirsiniz: http://politik.cilekagaci.com/)
Çilek Ağacı ekibi olarak yürüttüğümüz projenin yeni çıktılarını sunuyoruz sizlere. Yaptığımız şu: Partilerin seçim beyannamelerindeki (BDP’nin beyannamesine ulaşamadığımız için parti programındaki) cümleleri türlerine göre grupluyoruz ve hangi gruptan daha çok var sayıyoruz. Dört adet grup tanımladık:
- Geçmiş. Geçmişe göndermede bulunan cümleler. Ör. “Türkiye’de siyasete müdahaleler darbe dönemleriyle sınırlı kalmayarak, olağan dönemlerde de sürdürülen bir gelenek haline getirilmiştir.” ya da “Bilişim teknolojisini yargının hizmetine sunduk.”
- Tespit. Mevcut durumu bildiren cümleler. Ör. “Bu tablo, yargının verdiği tüm kararları tartışmalı hale getirmekte ve toplumsal barışa zarar vermektedir.”
- Vaat. Gelecekle ilgili yargıda bulunan cümleler. Ör. “Sivil toplum kuruluşlarının yönetime daha aktif katılımı ile temsili demokrasinin katılımcı demokrasiye doğru gelişmesi sağlanacaktır.”
- Diğer. Sıraladığımız grupların hiçbirine girmeyen cümleler.
İlk grafikte farkedebileceğiniz gibi neredeyse tüm kategoriler için AK Parti’nin cümle sayısı daha fazla çünkü AK Parti’nin seçim beyannamesi içlerindeki en uzunu (3462 cümle; diğer parti dokümanlarının uzunlukları CHP için 1533, MHP için 1256 ve BDP için 689 cümle). Eğer doküman uzunluğunu denklemden çıkarıp cümle türlerinin her partinin kendi içindeki dağılımına bakarsak ikinci grafiği elde ediyoruz.
Her şeyden önce, beyannamesinde icraatlarına bol bol yer veren AKP’nin mevcut iktidar partisi olduğunu anlamak kolay. Geçmişe fazlaca göndermede bulunan bir diğer parti ise BDP; fakat bunu bambaşka gerekçeler ile yaptıklarını tahmin etmek zor değil (“1990’lardan itibaren bazı maddelerde kısmi düzenlemeler yapılmışsa da anayasanın darbeci özüne dokunulmadığından, tekçi-otoriter-vesayetçi sistem değişmemiştir.“).
CHP, vaat sıralama yarışını diğerlerinden bir adım farkla önde tamamlamış. Onu AKP ve MHP izliyor. Bununla beraber, MHP ile CHP neredeyse tıpa tıp uyan bir dağılım sergiliyorlar: Belki de bu dağılım ana muhalefet bloğunun bir karakteristiğidir. Önceki seçimlerin beyannamelerini inceleyerek bu iddiayı sınamak mümkün.
Elimizdeki veriyle yapılabilecek en basit analizlerden biri buydu. Daha ilginç şeyler için biraz zaman istiyoruz.
Diğer partileri neden incelemediniz? Asıl farklılıklar örneğin sosyalist bir partiyi ele aldığınızda ortaya çıkabilirdi.
Mesela TKP’nin metinlerine bakabilirdiniz.
Bu çalışmadaki amacımız seçim beyannamelerindeki icraat ve vaatlerin oranlarını kıyaslamaktı. Bu yüzden seçim beyannamesi yayınlayan partileri ele aldık. (BDP tek istisna. BDP yeni kurulmuş bir parti olduğu için parti programının güncel olacağını varsaydık.)
Şimdi tekrar baktım. Görebildiğim kadarıyla TKP, İP ve ÖDP seçim beyannamesi yayınlamamış. Eğer elimize diğer partilerden düzgün formatlanmış belgeler ulaşırsa, onları da analizlerimize katmaktan zevk duyarız.
Bu calismanizi cok begendim. Tebrik ederim. Keske herkes boyle seyleri takip etse.
Calisma cok guzel olmus yalniz bir yonuyle eksik oldugunu dusunuyorum. Arama yaparken, o kelimenin partilere gore puanlamasinin nasil yapildigi konusunda bir fikrim yok fakat partilerin secim beyannameleri arasindaki fiziksel farklarin nasil hesaba katildigini, katilip katilmadigini bilmek isterim. Mesela beyannamelerin uzunlugu farkli, bir kelime ayni bicimde, ayni soylemde birkac kere tekrarlaniyor olabilir, bir parti kisa ve oz cumlelerle beyannameyi anlasilir kilmaya calisirken, uzun aciklamardan kacinmis, diger parti teknik ayrintilara girerek detayli aciklamis olabilir. Puanlar hesaplanirken butun bunlarin normalizasyonunun yapilip yapilmadigini bilmek isterim. Aksi takdirde bu arama motoru bilinclendirmeden daha cok yanlis yonlendirmeye neden olabilir. Ilginize tesekkurler.
@Murat Dogru: İlginiz için teşekkürler. Öncelikle yorumu sonradan okuyacak olanların yanılmaması için not düşeyim: bahsettiğimiz puanlamaların Politik Arama Motoru’nda verdiğimiz parti puanları olduğunu sanıyorum.
Verdiğimiz puanlar arama motorumuzun döndüğü ilk on sonuca bakarak hesaplanıyor. Bu yolla beyannameler arasındaki uzunluk farkını etkisiz kılmayı amaçladık (tabi bir partinin beyannamesi çok kısa olduğu için on sonuç bile bulunamıyorsa bundan etkilenebilir). Ama onlarca sonuç dönen bir beyanname sırf daha uzun olduğu için daha fazla puan almıyor. Örneğin ilk düşündüğümüz puanlama yöntemlerinden birisi basitçe kaç sonuç döndüyse onu vermekti ama tam olarak sizin de belirttiğiniz — uzun beyanname yazan partilerin çok puan alacağı — türden haksızlık olmasın diye böylesini tercih ettik.
Sizin de söylediğiniz gibi beyannamelerin yazım şekli puanlamada etkili olabilir ancak arama motorunu yaparken esas amacımız puanlara göre bir karşılaştırma yapmak değil, insanlara istedikleri konularda arama yapıp ilgilendikleri konularda partiler neler söylemiş bunu görme imkanı sağlamaktı. Puanları ilk bakışta insanlara kabaca bir fikir versin diye hesaplıyoruz.